Hoeveel poten heeft een duizendpoot?

brown and black caterpillar on green moss

Hoeveel poten heeft een duizendpoot? Nou, het zijn er geen duizend, als je van plan was om ze te gaan tellen. Wat we je ook alvast kunnen vertellen, is dat een duizendpoot niet in iedere taal een duizendpoot heet. Grappig genoeg is het dus nu al een beestje waarvan je niet wist dat het helemaal anders in elkaar steekt.

Maar goed, om je niet te weerhouden van hoe het nu wél zit, zullen we je in deze blog informeren met alle feitjes en weetjes die wel juist zijn. Ben je net zo nieuwsgierig als wij naar dit bijzondere beestje? Lees dan gauw verder en stap (met je twee poten) de wonderbaarlike wereld van duizendpoten in.

De basis

Allereerst: duizendpoten zijn geen insecten. Dat denk je misschien wel, maar officieel gezien hebben insecten 6 poten en een duizendpoot heeft er natuurlijk veel meer. Daarom kan je ze beter schalen tot de geleedpotigen. De duizendpoten hebben een unieke anatomie en levensstijl die hen uniek maak. Die uniciteit, die zit ‘m natuurlijk ook in het aantal poten dat ze nou hebben. Een fenomeen wat menig mens op een punt in zijn leven heeft verward.

Giftig

Je hoort over duizendpoten vaak dat ze giftig zijn. En inderdaad, in de basis is hier ook geen woord aan gelogen. Echter zijn de beestjes in ons land zó klein, dat ze in principe geen schade aan je zullen doen. Spreek je over de grote duizendpoten, die tot wel een kwart meter kunnen worden, dan is het wel verstandig om andere plekken op te zoeken.

Andere talen

Voor we doorgaan naar de poten van een duizendpoot, is het misschien wel even interessant om het woord ‘duizendpoot’ te vertalen naar andere talen. Geen letterlijke vertaling, maar een weergave van hoe dat woord in die taal wordt geschreven.

  • Duits
    Tausendfüßer
    Inderdaad, letterlijk vertaald óók een duizendpoot. Zij zien het dus gelijk aan ons (of wij aan hen).
  • Engels
    centipede
    Yes, daar hebben we er eentje die afwijkt. Het eerste gedeelte van het woord is ‘cent’ en ‘cent’ verwijst natuurlijk naar 100. Het is dus helemaal geen duizend-, maar een honderdpoot.
  • Frans
    myriapode
    Myriapode is een aanduiding voor een duizendpoot die eigenlijk vrij universeel is. Myriapode betekent overigens zoiets als ‘meerpotige’. Wat dat betreft hebben de Fransen het bij het juiste eind.

Hoeveel poten heeft een duizendpoot?

Om nu maar de veelvoorkomende misvatting uit de weg te ruimen: duizendpoten hebben dus geen duizend poten. De naam ‘duizendpoot’ is daarmee ontzettend misleidend. En dan zit je ook nog met het gegeven dat er talloze soorten duizendpoten zijn, die allemaal weer een eigen, unieke set poten met zich meedraagt. Wederom geldt, een myriapode of wel een duizendpoot is een betere benaming. Maar goed, het antwoord waar jullie naar op zoek waren:

Een duizendpoot, zoals we die in Nederland kennen, heeft gemiddeld tientallen poten.

Segmenten

Die poten, die kan je opdelen in segmenten. Aan elk segment zit één paar (dus twee) poten. Je zal bij een zoektocht in je eigen tuin duizendpoten met rond de 15 tot 20 segmenten tegenkomen. Althans, 20 niet, want blijkbaar is het altijd een oneven aantal aan segmenten. Waar die poten dan wel niet goed voor zijn? Kijk eens naar de volgende redenen:

  • Voortbeweging
    Het meest voor de hand liggende gebruik van poten is voor voortbeweging. Duizendpoten bewegen zich voort door hun poten in een golvende beweging te bewegen, wat hen hun karakteristieke kruipende gang geeft.
  • Jagen en voeden
    Duizendpoten zijn carnivoren en gebruiken hun poten om prooien te vangen, waarna ze ze met hun kaken gif injecteren. Vrij effectief, dachten we zo.

Lijkt het jou ook wat, zoveel poten?

Duizendpoot met meer poten

In andere landen dan Nederland, leven duizendpoten met wel honderden poten. Deze kunnen tot wel 25 centimeter lang worden en zien er (onze mening) niet heel smakelijk uit. Nu vraag je je misschien af: ‘Waar zijn die dingen eigenlijk goed voor?’

Nou, je wil ze (de kleine variant tenminste) wel degelijk in je tuin hebben. Het is namelijk een van de beestjes die ervoor zorgt dat de beestjes die je planten opeten, verdwijnen. En dat is fijn, want zo behoud je een gezond ecosysteem. Als een duizendpoot niet nuttig was voor de natuur (en dan hebben we het niet over het nut voor de mens), dan zou hij al lang niet meer bestaan. Zo werkt de evolutie nu eenmaal.

Wist je dat de grootste duizendpoot wel 750 pootjes heeft? Dit wordt ook wel een miljoenenpoot genoemd en staat bekend als de Illacme plenipes.

Conclusie

Dus, om de vraag te beantwoorden: ‘Hoeveel poten heeft een duizendpoot?’, het hangt af van de soort. Duizendpoten hebben geen duizend poten, maar het aantal poten kan variëren van tientallen tot honderden, afhankelijk van de specifieke soort. Hun poten spelen een essentiële rol in hun leven. De duizendpoten zelf zijn overigens ook erg handig om in een ecosysteem te hebben. Ze zorgen voor een natuurlijke balans van andere beestjes in de tuin en beschermen al het groen dat je ziet.